Osmanlı’da Cellatlar

" D\u00fc\u015f\u00fcnsenize bir mesle\u011finizi... Herkes sizden uzak duruyor. Sabah gidip kafa kesip ak\u015fam eve d\u00f6n\u00fcyorsunuz. Mutfaktan han\u0131m\u0131n size sesleni\u015fini \u0093-Beyyy! Nas\u0131ld\u0131 i\u015fler bug\u00fcn?\u0094 \u0093-N\u0092oolsun han\u0131m 3-5 kafa kesip geldim i\u015fte, yemek haz\u0131r m\u0131?\u0094 konu\u015fmas\u0131n\u0131 hayal edin.Mete SOHTAO\u011eLU\/CNNT\u00fcrk \n\n Osmanl\u0131 d\u00f6neminde cellatlar sadece ya\u015fad\u0131klar\u0131 d\u00f6nem de\u011fil, \u00f6ld\u00fckten sonra bile ahali taraf\u0131ndan d\u0131\u015flan\u0131p ve ebedi istirahatgahlar\u0131 dahi di\u011ferlerinden ayr\u0131 tutulmu\u015f. Osmanl\u0131\u0092da halk, \u0130slam dininin adam \u00f6ld\u00fcrmeyi yasaklamas\u0131, can alan bu ki\u015filere toplum taraf\u0131ndan ho\u015f bak\u0131lmamas\u0131 nedeniyle, bir \u00e7ok insani duygu ve \u00f6zelliklerden yoksun olan, ac\u0131ma, merhamet, sevgi hisleri bulunmayan cellatlar\u0131 mezarl\u0131klar\u0131na almam\u0131\u015f, kendi aralar\u0131na g\u00f6m\u00fclmelerini benimsememi\u015fti. \n\n Tarih\u00e7i Re\u015fat Ekrem Ko\u00e7u bu konuyu \u015f\u00f6yle izah eder: 'Toplum, din ve ahlak anlay\u0131\u015f\u0131m\u0131z\u0131n en g\u00fczel \u00f6rneklerinden biri olarak, cana k\u0131yan, kesen veya bo\u011fan cellad\u0131n \u00f6l\u00fcs\u00fcn\u00fc halk\u0131n, mezarl\u0131klar\u0131na kabul etmemesi son derece takdire \u015fayand\u0131r\u0094 demi\u015ftir. Bu nedenle, Osmanl\u0131 cellatlar i\u00e7in \u0130stanbul\u0092un en \u00fccra yerinde mezarl\u0131k yapm\u0131\u015f ve cellatlar halktan ayr\u0131 olarak buraya g\u00f6m\u00fclm\u00fc\u015ft\u00fcr. \n\n \u0130simsiz mezar ta\u015flar\u0131Haldun H\u00fcrel.\u0094\u0130stanbul\u0092u Geziyorum G\u00f6zlerim A\u00e7\u0131k\u0094 adl\u0131 eserinde bunlardan birinin,Edirnekap\u0131\u0092dan Ayvansaraya inen kara surlar\u0131n\u0131n E\u011frikap\u0131 civar\u0131nda oldu\u011funu yazar. \n\n Di\u011fer bir cellat mezarl\u0131\u011f\u0131 da Ey\u00fcpte, mezarl\u0131klar aras\u0131ndan dar bir yoku\u015fla \u00e7\u0131k\u0131lan, Frans\u0131z yazar Pierre Loti\u0092nin bir m\u00fcddet ya\u015fad\u0131\u011f\u0131, \u015fimdilerde m\u00fcze-kafe olan evin \u00f6n\u00fcnden gidilerek \u00e7\u0131k\u0131lan, Karya\u011fd\u0131 bay\u0131r\u0131nda, Karya\u011fd\u0131baba tekkesinin biraz ilerisindedir. \n\n Pierre Loti kahvesinin \u00e7evresinde biraz dola\u015f\u0131rsan\u0131z ba\u015f u\u00e7lar\u0131nda dikd\u00f6rtgen ta\u015flar bulunan bir mezarl\u0131k g\u00f6r\u00fcrs\u00fcn\u00fcz. Buras\u0131 belki de d\u00fcnyada cellat mezarl\u0131\u011f\u0131 olan tek yerdir. Vakti zaman\u0131nda onlarca cellat\u0131n mezar\u0131n\u0131n bulundu\u011fu bu mezarlar zaman i\u00e7inde yitip gitmi\u015f. Yar\u0131n gitseniz sadece yedi, sekiz tanesini g\u00f6rebilirsiniz e\u011fer \u00fczerlerine apartman ya da ba\u015fka insanlar\u0131n mezarlar\u0131 yoksa. \n\n Osmanl\u0131 mezarl\u0131klar\u0131, ta\u015f i\u015f\u00e7ili\u011finin en g\u00fczel \u00f6rnekleri ile yap\u0131lm\u0131\u015f mezar ta\u015flar\u0131 ile doludur, burada g\u00f6m\u00fcl\u00fc insanlar\u0131n d\u00fcnyada iken ne i\u015f yapt\u0131klar\u0131n\u0131 mezar ta\u015flar\u0131na bakarak anlamak m\u00fcmk\u00fcnd\u00fcr, vezir mi, denizci mi, subay m\u0131, yeni\u00e7eri mi, ulema m\u0131, kad\u0131 m\u0131? Hepsi mezar ta\u015flar\u0131ndan anla\u015f\u0131l\u0131r. \n\n Yan yana iki cellat mezar\u0131. Cellat mezar ta\u015flar\u0131n\u0131n \u00fczerinde ise, isim, do\u011fum tarihi, \u00f6l\u00fcm tarihi gibi hi\u00e7bir yaz\u0131 ve i\u015faret yoktur. Bu ta\u015flar iki metre y\u00fcksekli\u011finde 40-50 cm. geni\u015fli\u011finde dikd\u00f6rtgen \u015feklindedir. Bir\u00e7ok insan bu ta\u015flar\u0131n bu mezarl\u0131kta ne arad\u0131\u011f\u0131n\u0131, niye dikildiklerini bilmez, ama normal mezar ta\u015flar\u0131 ile yan yana \u00f6ylece dururlar. \n\n Mezarl\u0131k manzaral\u0131 dairelerEy\u00fcp Mezarl\u0131\u011f\u0131 ile i\u00e7 i\u00e7e girmi\u015f mahallelerde oturanlar i\u00e7in, \u00f6l\u00fclerle kom\u015fu olmak gayet normal ve al\u0131\u015f\u0131lm\u0131\u015f bir durum. Mezarl\u0131k mahallenin \u00e7ocuklar\u0131n\u0131n, gen\u00e7lerinin oyun oynad\u0131klar\u0131, sosyalle\u015ftikleri bir mekan olmu\u015f art\u0131k. Ahali asl\u0131nda ya\u015fad\u0131klar\u0131 yerde cellat mezarlar\u0131n\u0131n oldu\u011funu bilmiyorlar. \n\n S\u00f6yleseniz ilk duyduklar\u0131nda tedirgin olup ya biraz korkuyor, \u00e7ok\u00e7a da \u015fa\u015f\u0131r\u0131yorlar. Zaman\u0131nda mahallelinin 'lanetli mezarl\u0131k' dedi\u011fi, g\u00fcnd\u00fczleri dahi buradan ge\u00e7meye korktu\u011fu biliniyor. Hatta bu mezar ta\u015flar\u0131na lanetli olduklar\u0131na inand\u0131klar\u0131 i\u00e7in dokunamazlarm\u0131\u015f bile. \u00c7\u00fcnk\u00fc buraya g\u00f6m\u00fclenlerden birinin geride kalan aile fertleri birer hafta arayla bilinmeyen bir hastal\u0131ktan \u00f6lm\u00fc\u015fler. \n\n Cellat nas\u0131l olunur?Peki ya Osmanl\u0131'da cellatlar nas\u0131l se\u00e7ilirdi? Onlar neden b\u00f6yle bir mesle\u011fi se\u00e7erlerdi? Bu sorular\u0131n cevab\u0131n\u0131 Ya\u015far Karaduman'\u0131n ara\u015ft\u0131rmalar\u0131nda bulabilmek m\u00fcmk\u00fcn. \n\n Osmanl\u0131'da adam asmak, bo\u011fmak ve kelle kesmek, bir ceza \u015fekliydi ve bunun i\u00e7in de sarayda Padi\u015fah ve y\u00fcksek saray erkan\u0131 i\u00e7in s\u00fcrekli \u0093haz\u0131r\u0094 durumda beklerlerdi. Osmanl\u0131da cellatlar dilsiz ve sa\u011f\u0131r olurlard\u0131, bu i\u015f i\u00e7in se\u00e7ilen ki\u015filerin dilleri kesilirdi. \n\n Sarayda verilen \u00f6l\u00fcm cezalar\u0131 (katli vaciptir), Topkap\u0131 Saray\u0131 bah\u00e7esinde hala bulunan bir \u00e7e\u015fmenin \u00f6n\u00fcnde infaz edilir, cellatlar infazdan sonra kanl\u0131 baltalar\u0131n\u0131 ve ellerini burada y\u0131karlard\u0131, bu \u00e7e\u015fmenin sa\u011f\u0131nda ve solunda kesilmi\u015f kafalar\u0131n te\u015fhir edildi\u011fi kelle ta\u015flar\u0131 vard\u0131 bu ta\u015flara \u0093ibret ta\u015flar\u0131\u0094 da denirdi. \n\n \u0130nfaz \u00e7e\u015fmesiBu \u00e7e\u015fmenin bir ad\u0131 da \u0093cellat \u00e7e\u015fmesi\u0094 veya \u0093siyaset \u00e7e\u015fmesi\u0094 idi, cellatlar\u0131n kald\u0131\u011f\u0131 yer ise \u00e7e\u015fmenin bulundu\u011fu duvar\u0131n arkas\u0131ndayd\u0131. Bu \u00e7e\u015fme halen Topkap\u0131 Saray\u0131'n\u0131n \u00f6n bah\u00e7esinde bulunmakta, her g\u00fcn \u00f6n\u00fcnden ne oldu\u011funu bilmeden y\u00fczlerce ki\u015fi ge\u00e7mektedir. \n\n \u0130nfazlar bazen de Yedikule Zindanlar\u0131'nda yap\u0131l\u0131rd\u0131. (Bu zindanlar ziyarete a\u00e7\u0131k, belirli saatlerde gezinip o d\u00f6nemleri ya\u015fayabilirsiniz)\u0130nfaz \u015fekilleri, yani \u00f6ld\u00fcrme bi\u00e7imleri ki\u015finin konumu, mevkii, r\u00fctbesine ve i\u015fledi\u011fi su\u00e7a g\u00f6re de\u011fi\u015firdi. \n\n Osmanl\u0131 sultanlar\u0131 ve \u015fehzadelerinin kan\u0131 ak\u0131lt\u0131lmaz, yay kiri\u015fi, ip ve kementle genelde ipek e\u015farp ile bo\u011fularak \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcrlerdi. Bu \u00f6ld\u00fcrme \u015fekli T\u00fcrklerin M\u00fcsl\u00fcman olmadan \u00f6nceki dinleri olan \u015eamanizm\u0092den geliyordu. \n\n Do\u011fan Avc\u0131o\u011flu, \u0093T\u00fcrklerin Tarihi\u0094 adl\u0131 eserinin ikinci cildinde: '\u015eamanist T\u00fcrkler kan ak\u0131tarak \u00f6ld\u00fcrmekten \u00e7ekinirler, Osmanl\u0131 padi\u015fah ve \u015fehzadeleri bo\u011fularak \u00f6ld\u00fcr\u00fcl\u00fcrd\u00fc\u0094 der. \n\n Padi\u015faha kelle sunumu\u0130nfaz edilecek halktan biri ise, kelle kesme \u015fekli uygulan\u0131rd\u0131. \u0130stanbul d\u0131\u015f\u0131nda, imparatorlu\u011fun uzak vilayetlerinde idam edilen devlet adamlar\u0131n\u0131n \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fcklerini ispat etmek i\u00e7in, kesilen ba\u015flar\u0131 me\u015fin bir \u0093k\u0131rba\u0094ya (torba) konur, torba balla doldurulur, \u0130stanbul\u0092a getirilir, g\u00fcm\u00fc\u015f bir tepsinin i\u00e7inde padi\u015faha sunulur, beden ise \u00f6ld\u00fcr\u00fcld\u00fc\u011f\u00fc yere g\u00f6m\u00fcl\u00fcrd\u00fc. \n\n Bal \u0093kelle\u0094yi diri ve taze tutup, \u0093kelle\u0094nin zaman i\u00e7inde canl\u0131l\u0131\u011f\u0131n\u0131 yitirmemesi i\u00e7in bal i\u00e7inde Padi\u015fah'a sunulurdu.Bu nedenle, ba\u015f\u0131 ba\u015fka yerde, bedeni ba\u015fka yerde g\u00f6m\u00fcl\u00fc iki mezar\u0131 olan devlet adamlar\u0131, sadrazamlar \u00e7oktur. Bunlardan en me\u015fhuru Viyana ku\u015fatmas\u0131ndaki yenilgisi sonucu ba\u015f\u0131 kesilen ve bir bal torbas\u0131 i\u00e7inde \u0130stanbul\u0092daki Padi\u015fah Hazretleri\u0092ne g\u00f6nderilen ve sonrada denize at\u0131lan Merzifonlu Kara Mustafa Pa\u015fa\u0092d\u0131r. \n\n Halka a\u00e7\u0131k 'kelle' sergisiKesilen ba\u015flar \u00e7o\u011fu zaman Topkap\u0131 Saray\u0131\u0092n\u0131n giri\u015f yani en d\u0131\u015ftaki ilk kap\u0131s\u0131na as\u0131l\u0131p halka te\u015fhir edilirdi. En az \u00fc\u00e7 g\u00fcn sergilenen kesik ba\u015flar\u0131n konuldu\u011fu oyuklarda bazen y\u00fczlerce \u0093kelle\u0094 bulunurdu. \n\n Gayrim\u00fcslimlerin infaz\u0131Cellatlar, m\u00fcsl\u00fcman olan ki\u015filerin infazdan sonra ba\u015flar\u0131n\u0131, cesedi s\u0131rt \u00fcst\u00fc yat\u0131rarak koltu\u011funun alt\u0131na, m\u00fcsl\u00fcman olmayanlar\u0131 ise y\u00fcz\u00fc koyun yat\u0131rarak, ba\u015flar\u0131n\u0131 k\u0131\u00e7lar\u0131n\u0131n \u00fczerine koyard\u0131. \n\n \u00d6ld\u00fcr\u00fclen ki\u015finin cesedi ve \u00fczerindeki k\u0131ymetli e\u015fya, para ve giyecekleri cellat\u0131n mal\u0131 say\u0131l\u0131rd\u0131. \n\n "

Osmanlı’da Cellatlar

Suriye’nin Son Durumu,Türkiye-Suriye Sınırı ve Terörle Mücadele

Kandil’de PKK hedefleri etkisiz hale getirildi

Yeni Çözüm Süreci!

Kategoriler

Son Haberler

Türkiye’nin konuştuğu ‘ölüm partisi’ne operasyon

ABD Koronavirüs’e teslim oluyor

1 milyon sığınmacıya “merhaba” der misiniz?

2.Çözüm sürecini resmen başlattılar

31 Mart’ın parolası belli oldu!

Şehidiyle davalık olan Devlet!